Sejm przyjął ustawę o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym w listopadzie ubiegłego roku, ale jej zapisy w pełni zaczęły obowiązywać dopiero po sześciu miesiącach. Według założeń ma on pozwolić na ubieganie się kredyt hipoteczny ludziom nieposiadającym wkładu własnego. Zastąpi go gwarancja udzielana przez BGK bankom, które podpisały z nim umowy.
Kto może ubiegać się o kredyt?
BGK zapewni gwarancję na kwotę nie mniejszą niż 10 proc. i nie większą niż 20 proc. całej wartości kredytu. Jednocześnie nie może ona przekroczyć granicy 100 tys. złotych, a minimalny okres spłaty hipoteki to 15 lat. Kredyt może być również zaciągnięty jedynie w złotówkach – jak twierdzą autorzy projektu, pozwoli to uniknąć ryzyka wahań kursów walutowych.
O gwarancję mogą ubiegać się zarówno małżeństwa i pary nieformalne, jak i osoby mieszkające samotnie. Nie mogą jednak posiadać domu lub mieszkania. Wyjątkiem są rodziny z co najmniej dwójką dzieci, których własnością jest mieszkanie nie większe niż 50 m2. Metraż zwiększa się wraz z liczbą dzieci – do 75 m2 (3 dzieci) i 90 m2 (4 dzieci). Limit nie obowiązuje w przypadku rodzin z piątką dzieci i więcej.
Dodatkowo w ustawie przewidziano tzw. spłatę rodzinną. Jeśli w gospodarstwach domowych biorących udział w programie urodzi się drugie dziecko, BGK jednorazowo spłaci 20 tys. złotych kredytu. Trzecie i każde kolejne dziecko to z kolei 60 tys. złotych spłaty.
W 2022 roku na program przeznaczono 100 mln złotych. W kolejnych latach kwota ta będzie powiększana, by w 2027 przekroczyć barierę miliarda złotych. Ustawa przewiduje również, że w roku 2032 koszty programu wyniosą 2 miliardy 150 mln złotych.
Jak sytuacja w Bełchatowie?
Przeszkodą w zakupie wymarzonego lokum mogą być limity cenowe, które wprowadza ustawa. Chodzi o wskaźnik przeliczeniowy odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynku, czyli cenę wybudowania jednego metra kwadratowego mieszkania. Co pół roku określają ją wojewodowie dla miast wojewódzkich i pozostałych gmin.
W Bełchatowie wynosi ona dla II i III kwartału 2022 roku 4060 zł/m2. W przypadku programu pod uwagę brana będzie średnia arytmetyczna z dwóch ostatnich okresów. Maksymalna cena za metr kwadratowy może być o 30 proc. wyższa od tej kwoty na rynku pierwotnym lub o 20 proc. na rynku wtórnym. Autorzy projektu twierdzą, że celem tych limitów jest uniknięcie gwałtownych podwyżek na rynku mieszkaniowym.
Ogranicza to jednak wybór nieruchomości, na które kredyt można zaciągnąć za pośrednictwem programu. Drożeją zarówno materiały budowlane, jak i same mieszkania, a limit aktualizowany jest tylko co sześć miesięcy. Choć kredyty będą zatem dostępne, to problemem może stać się znalezienie mieszczącego się w nim lokum.
Jak sytuacja wygląda w Bełchatowie? Obliczyliśmy, że według obecnie obowiązujących wskaźników cena za metr kwadratowy na rynku pierwotnym może wynieść maksymalnie 5183 złotych, a na rynku wtórnym – 4784 złote.
Większość nieruchomości wystawionych w serwisie OLX w Bełchatowie mieści się obecnie w tych limitach. Znaczna część ogłoszeń (szczególnie z rynku wtórnego) oscyluje jednak wokół ich górnej granicy. Niewykluczone jest, że ceny w najbliższych miesiącach wzrosną, a to zmniejszy ofertę dostępnych mieszkań.
Rząd obiecuje podjęcie działań zaradczych. Jak zapewnia, trwają już prace legislacyjne nad zmianami, które podwyższą limit. W przypadku rynku pierwotnego cena maksymalna ma wynieść o 40 proc. więcej niż średni wskaźnik odtworzeniowy (obecnie to 30 proc.). Z kolei na rynku wtórnym wprowadzona będzie podwyżka z dotychczasowych 20 na 30 proc. Przepisy mogą jednak wejść w życie najwcześniej na początku 2023 roku.
Komentarze (0)