Od 1 czerwca 2025 roku w życie wchodzą nowe przepisy, które precyzują, komu przysługiwać będzie świadczenie „800 plus”. Najważniejszą zmianą jest wymóg realizowania przez dzieci obowiązku szkolnego lub przedszkolnego w polskich placówkach edukacyjnych. Dzieci, które uczą się zdalnie w ukraińskim systemie oświaty lub uczęszczają do nieoficjalnych szkół działających przy ukraińskiej diasporze, zostaną wykluczone z tego wsparcia.
Eksperci oceniają, że w praktyce oznacza to utratę świadczenia dla dziesiątek tysięcy dzieci z rodzin ukraińskich, które przybyły do Polski po rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Według rządu nowe zasady mają na celu integrację społeczną i edukacyjną, jednak część ekspertów oraz organizacje pozarządowe krytykują je jako niewystarczająco elastyczne wobec specyficznej sytuacji wielu rodzin migranckich.
Co sądzą organizacje społeczne?
Przedstawiciele organizacji działających na rzecz migrantów wskazują, że nowe przepisy nie uwzględniają wielu trudności, z jakimi mierzą się dzieci ukraińskie. „Dzieci ukraińskie mogą mieć trudności z adaptacją do polskiego systemu edukacji ze względu na barierę językową, traumy wojenne czy specyficzne potrzeby edukacyjne” – podkreślają przedstawiciele Fundacji Ocalenie. Organizacje apelują o wprowadzenie okresów przejściowych, które pozwolą dzieciom łagodniej wejść w polski system edukacji, bez ryzyka natychmiastowej utraty świadczenia.
Polskie Forum Migracyjne idzie o krok dalej, apelując o zwiększenie środków dla szkół, które przyjmują uczniów z Ukrainy. „Bez dodatkowych środków i personelu przygotowanego do pracy z migrantami szkoły nie poradzą sobie z realizacją nowych obowiązków” – ocenia Maria Złonkiewicz z tej organizacji.
Rząd uspokaja
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapewnia, że nowe regulacje nie są skierowane przeciwko Ukraińcom, ale wynikają z troski o integrację wszystkich dzieci w Polsce. Jak tłumaczyła, „rząd nie planuje ograniczenia programu 800 plus dla obywateli Ukrainy jako całej grupy”. Dodaje jednak, że obowiązek szkolny jest podstawowym wymogiem prawa oświatowego, mającym zapewnić dostęp do edukacji wszystkim dzieciom mieszkającym w Polsce.
Co na to Polacy?
Nowe zasady spotykają się ze zrozumieniem dużej części społeczeństwa. Według styczniowego sondażu ponad 60 procent Polaków popiera wprowadzenie dodatkowych kryteriów, takich jak aktywność zawodowa rodziców. Wielu uważa, że świadczenie powinno być wypłacane jedynie rodzinom aktywnie uczestniczącym w życiu społecznym i gospodarczym kraju. Eksperci od polityki społecznej również zwracają uwagę na konieczność reform programu, szczególnie że pomimo dużych nakładów finansowych nie udało się osiągnąć celu, jakim było zwiększenie dzietności.
Jak poprawnie złożyć wniosek?
Aby utrzymać ciągłość świadczenia, rodzice powinni złożyć wniosek elektroniczny między 1 lutego a 30 kwietnia 2025 roku. Nowy okres świadczeniowy obejmuje czas od 1 czerwca 2025 do 31 maja 2026 roku. Możliwe jest złożenie wniosku również po tym terminie – najpóźniej do końca czerwca – jednak wiązać się to może z opóźnieniami w pierwszych wypłatach.
Składanie wniosków zostało znacznie uproszczone dzięki cyfryzacji usług publicznych. Obecnie rodzice mogą zrobić to za pomocą portalu Emp@tia, platformy PUE ZUS, aplikacji mobilnej mZUS oraz przez systemy bankowości elektronicznej. Tradycyjne, papierowe wnioski nie są już przyjmowane.
Rodzice powinni także śledzić komunikaty Ministerstwa Rodziny oraz ZUS, ponieważ możliwe są dalsze modyfikacje lub uzupełnienia obecnych przepisów.
Komentarze (0)