Panie Doktorze, w jakim celu wykonywane są badania kolonoskopii?
Badania endoskopowe wykonujemy w dwóch celach: diagnostycznym i zabiegowym. Wykonując badanie kolonoskopii uzyskujemy doskonały obraz całego jelita grubego, który pozwala ocenić jego stan.
Finansowane przez Ministerstwo Zdrowia badania przesiewowe, są badaniami diagnostycznymi, jednak wykonywane zanim pojawią się symptomy świadczące o istnieniu nowotworu. Rak jelita grubego z polipów rozwija się latami i nie daje żadnych symptomów. Dopiero w zaawansowanym stadium pojawiają się objawy. Dlatego bardzo ważne jest wykonanie tego badania zanim pojawią się jakiekolwiek dolegliwości, ponieważ chroni to przed zachorowaniem na raka w przyszłości. Jeśli podczas badania kolonoskopii przesiewowej wykryjemy polipy, usuwamy je od razu, co w 100% zabezpiecza przed rozwojem nowotworu. Badania przesiewowe są doskonałym rozwiązaniem profilaktycznym, a jak wiadomo – lepiej zapobiegać niż leczyć.
Jeśli jednak pacjent ma dolegliwości takie jak: przewlekłe biegunki lub zaparcia, krwawienie podczas wypróżnień, anemię krew utajoną w kale czy chudnięcie bez powodu - powinien wykonać badanie diagnostyczne, które pozwoli na określenie przyczyny tych dolegliwości. Takie badania wykonywane są ze skierowaniem w ramach umowy z NFZ lub komercyjnie. Jeśli w badaniu diagnostycznym wykryjemy duże polipy, które można usunąć endoskopowo w warunkach szpitalnych, kierujemy pacjenta na zabieg endoskopowy. Jeśli jednak za dolegliwości odpowiada rozrost nowotworowy – pacjent jest kierowany na leczenie chirurgiczne.
Czy podczas wykonywania badań przesiewowych zdarza się wykrycie zaawansowanego stadium nowotworu?
Według danych Ministerstwa Zdrowia, w zeszłym roku nowotwór złośliwy wykryto u ok. 3% osób badanych w programie. Były to osoby bez objawów takich jak krwawienie, zmienny rytm wypróżnień, chudnięcie czy anemia. Natomiast nowotwór we wczesnym stadium rozwoju, czyli polipy gruczołowe, z których w przyszłości mógłby rozwinąć się rak usunięto u blisko 30 % przebadanych osób. Reszta badanych nie miała zmian w jelitach lub były to zmiany nienowotworowe, takie jak uchyłki jelita czy hemoroidy.
Ta statystyka jest pocieszająca. Dlaczego w takim razie pacjenci tak niechętnie zgłaszają się na badania?
Po pierwsze – wielu pacjentów w wieku kwalifikującym się do badań przesiewowych nie jest jeszcze świadoma tego, że to ich dotyczy. Akcje informacyjne w mediach nadal nie trafiają do dużej części osób, które powinny zrobić to badanie. Tutaj ogromną rolę odgrywają lekarze POZ, którzy powinni zachęcać do badań profilaktycznych.
Natomiast z naszych wieloletnich obserwacji wynika, że wielu pacjentów zapisuje się, po czym rezygnuje z wykonania badania. Głównym powodem rezygnacji jest – wbrew pozorom – strach przed wykryciem nowotworu. Wielu pacjentów boi się takiej diagnozy. Tutaj argument jest jeden – wcześnie wykryte zmiany dają możliwość 100% wyleczenia. Dlatego ważne jest, żeby zrobić to badanie jak najwcześniej. U osób bez historii nowotworowej w rodzinie ten moment nadchodzi po 50 roku życia, natomiast osoby, które miały w rodzinie przypadki nowotworu jelita grubego powinny być zbadane po 40 roku życia.
Drugim z najczęściej przekazywanych nam powodów rezygnacji jest strach przed badaniem i bólem, który poza wyobraźnią jest dodatkowo potęgowany przez informacje na forach internetowych. Prawda jest taka, że ponad połowa pacjentów, jeśli nie miała wykonywanych operacji brzusznych lub nie jest bardzo szczupła – przejdzie to badanie bez większych dolegliwości bólowych, a jedynym nieprzyjemnym momentem podczas badania jest uczucie rozpierania brzucha związane z wpuszczaniem powietrza do jelit, które mija wraz z odprowadzeniem gazów. Osobom, które przeszły operacje brzuszne lub wykazują silny lęk przed badaniem jest proponowane znieczulenie dożylne. Ministerstwo Zdrowia finansuje znieczulenie aż 50% osób przystępujących do badania. W pozostałych przypadkach, jeśli pacjent chce wykonać badanie w znieczuleniu dla swojego komfortu – może dokupić takie znieczulenie. To rozwiązanie jest wygodne także dla pacjentów, którzy przy okazji badania kolonoskopii chcą wykonać gastroskopię i boją się odruchu wymiotnego podczas badania.
Czy takie znieczulenie jest bezpieczne?
W obu naszych lokalizacjach - zarówno w Bełchatowie jak i w Łodzi – posiadamy pełne zaplecze anestezjologiczne, które pozwala na bezpieczne przeprowadzenie zabiegu, w sposób komfortowy dla pacjenta i dla lekarza. Pacjent jest monitorowany podczas zabiegu przez anestezjologa i pielęgniarkę anestezjologiczną, a po zabiegu spędza jeszcze około 30-60 minut na monitorowanej sali wybudzeń, gdzie dochodzi do siebie po podanych lekach. Przeciwskazaniem do wykonania badania w znieczuleniu są zaawansowane i nieustabilizowane choroby – takie jak cukrzyca, nadciśnienie, choroby tarczycy czy nerek. W takich sytuacjach prosimy pacjentów o kontakt z lekarzem prowadzącym i wykonanie aktualnych badań istotnych przy istniejących chorobach. Pacjent może również uzyskać od lekarza prowadzącego zaświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie badania w krótkotrwałym znieczuleniu dożylnym.
Są jakieś przeciwwskazania do wykonania kolonoskopii?
Względnym przeciwwskazaniem, nie tyle do samego badania, co do pobrania wycinków i usunięcia ewentualnych polipów, jest przyjmowanie leków rozrzedzających krew. Pacjent przyjmujący takie leki – jeśli stan zdrowia na to pozwala – musi odstawić je na 2 - 5 dni przed badaniem (w zależności od przyjmowanego preparatu), abyśmy mogli w razie potrzeby bezpiecznie pobrać wycinki z jelita lub usunąć polipy. Jeśli nie jest możliwe ostawienie leków rozrzedzających na taki czas - pacjent powinien przejść na zastrzyki z heparyną, żeby zminimalizować możliwość wystąpienia krwawień. Oczywiście proces ten powinien być również skonsultowany z lekarzem prowadzącym. Natomiast bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania kolonoskopii są: duży tętniak aorty, niedawno przebyty zawał serca, zator płucny, ciężkie zapalenie jelita, aktywne zapalenie uchyłków, podejrzenie perforacji jelita czy pełna niedrożność mechaniczna jelita.
Jak wygląda przygotowanie do takiego badania?
Przede wszystkim pacjent musi oczyścić jelito. W ramach programu przesiewowego, preparat do przeczyszczenia jest bezpłatny. Proces przygotowania zaczyna się na 5 dni przed badaniem, gdzie pacjent powinien stosować dietę lekkostrawną i bezpestkową. W przeddzień badania zaczyna pić preparat przeczyszczający, który ma za zadanie oczyścić jelito z kału. Szczegółowy schemat przygotowania do badania jest wydawany pacjentowi wraz z preparatem.
Jak wyglądają badania w czasach epidemii koronawirusa?
Epidemia to trudny czas dla wszystkich, jednak nie możemy przerwać wykonywania badań profilaktycznych, ponieważ mijałoby się to z celem. Z naszej strony zapewniamy, że badania w obu naszych placówkach wykonywane są w pełnym reżimie sanitarnym. Pacjenci z objawami jakiejkolwiek infekcji są proszeni o zgłoszenie tego faktu możliwie najwcześniej przed badaniem i zmianę terminu badania.
Podsumowując, kto, gdzie i jak może skorzystać z badania w ramach programu?
Program kierowany jest do osób w wieku 50 – 65 lat lub osób od 40 roku życia, jeśli w najbliższej rodzinie (rodzice, rodzeństwo, dzieci) wystąpił nowotwór jelita grubego. Poza kryteriami wiekowymi, warunkiem przystąpienia do programu jest brak wykonanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat. Co ważne, pacjent nie musi być ubezpieczony – wystarczy posiadanie obywatelstwa polskiego.
Aby zakwalifikować się do programu należy wypełnić ankietę dostępną w rejestracji lub na stronie www.medgastr.pl, w której pacjent oświadcza między innymi, że nie ma objawów sugerujących nowotwór, a następnie telefonicznie umówić termin badania.
Jeśli Pacjent ma objawy sugerujące nowotwór, bądź nie spełnia kryteriów wiekowych, może wykonać w naszym centrum również badanie pełnopłatne w znieczuleniu lub ze skierowaniem na NFZ .
Badania wykonujemy w dwóch lokalizacjach:
Pracownia endoskopowa Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Bełchatowie, ul. Czapliniecka 123.
- Tel. 44 635 82 57 - PON – PT 8.00-14.30
- Kom. 733 633 604 - PON – PT 8.00-17.00 (jeśli nie możesz się dodzwonić wyślij SMS o treści kolonoskopia lub gastroskopia, a my oddzwonimy)
Centrum Medyczne Med-Gastr w Łodzi, ul. Mokra 4
- Tel. 42 258 22 33 – PON – PT 8.00 – 20.00
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.