Debatowano nad tym od lat
Przez lata w Polsce rozważano wprowadzenie ograniczeń mających na celu uniemożliwienie młodzieży nabywania napojów energetycznych. Ostatecznie, podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę pod koniec sierpnia bieżącego roku nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym wprowadziła całkowity zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny dla osób poniżej 18. roku życia. Ponadto, zakazano sprzedaży tych napojów w szkołach, innych placówkach edukacyjnych oraz w automatach. Naruszenie tych przepisów grozi grzywną do 2000 zł.Nowe przepisy weszły w życie 1 września 2023 r., chociaż jeden z nich, dotyczący zakazu sprzedaży napojów z kofeiną i zakazu sprzedaży w szkołach oraz innych placówkach edukacyjnych i automatach, wszedł w życie dopiero 1 stycznia 2024 r.
Czym są napoje energetyczne?
Napoje energetyczne, są bezalkoholowymi napojami o zazwyczaj gazowanym i słodkim smaku, zawierają dużą ilość kofeiny, witamin (głównie z grupy B), a także aminokwasów i ekstraktów ziołowych. Ich celem jest stymulowanie centralnego układu nerwowego, co przekłada się na redukcję zmęczenia, skrócenie czasu reakcji oraz zwiększenie koncentracji i wytrzymałości. W tego typu napojach często spotyka się również duże ilości cukru, poprawiające smak, dostarczające energii i wzmacniające działanie kofeiny. Jednocześnie wpływa to na kaloryczność napoju, który może zawierać nawet 57 kcal na 100 ml.
Czy napoje energetyczne są szkodliwe?
Mimo zapewnień producentów o bezpieczeństwie spożywania napojów energetycznych, naukowcy od długiego czasu badają ich wpływ na ludzki organizm. Chociaż okazjonalne skorzystanie z właściwości tych napojów nie powinno zaszkodzić zdrowemu dorosłemu, to dzieci i młodzież, stanowiący znaczną część ich odbiorców, oraz kobiety w ciąży, powinny całkowicie zaprzestać picia napojów energetycznych.Spożywanie nadmiarowej ilości kofeiny może negatywnie wpływać na funkcjonowanie nerek. Kofeina działa moczopędnie, co skutkuje zwiększonym wydalaniem moczu, prowadząc do możliwego odwodnienia. Dodatkowo, kofeina stymuluje wydzielanie hormonów stresu, takich jak adrenalina, które w nadmiarze mogą poważnie obciążyć serce i inne istotne narządy, włączając w to nerki. Nadmierna konsumpcja tego typu napojów może prowadzić do wystąpienia drgawek, arytmii serca, spowodować śpiączkę i uszkodzić wątrobę. Zanotowano także przypadki zgonów związanych z spożyciem dużych ilości energetyków.
Napoje energetyczne - co zmieniło się od 1 stycznia 2024?
Zgodnie z ustawą o zdrowiu publicznym z 17 sierpnia 2023 r., zakaz sprzedaży napojów energetycznych dotyczy tych zawierających kofeinę lub taurynę w ilościach przekraczających 150 mg/l, z wyłączeniem substancji występujących naturalnie w tych napojach.Producenci już teraz poszukują sposobów na obejście nowych restrykcji, między innymi poprzez zmiany w składzie napojów, aby ilość tauryny lub kofeiny była niższa niż określona w ustawie.
Kto odpowiada za wprowadzenie zakazu sprzedaży "energetyków"
Inicjatywę wprowadzenia zakazu sprzedaży napojów energetycznych dla osób do 18. roku życia oraz ograniczenia reklam zaproponowali politycy Republikańskiej Partii. Adam Bielan, przewodniczący partii i europoseł PiS, na konferencji w Sejmie 31 stycznia podkreślił, że projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym opracowany przez jego ugrupowanie ma na celu rozwiązanie problemu uzależnienia młodzieży od szkodliwych napojów energetycznych.Według uzasadnienia projektu, jego twórcy opracowali go po konsultacjach z ekspertami, bazując na raporcie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Instytutu Badawczego, który wykazał, że 2,1% dzieci w wieku 3-9 lat regularnie spożywało tego rodzaju napoje, a odsetek ten w przypadku młodzieży (w wieku 10-17 lat) wynosił odpowiednio 35,7% chłopców i 27,4% dziewcząt.
Napoje energetyczne - tego o nich nie wiesz
Pierwszy napój energetyczny pojawił się w USA w 1949 roku pod nazwą Dr. Enuf. W Europie zadebiutowały one w 1987 roku; później ich rynek rozprzestrzenił się na całym świecie, stając się szczególnie popularnym po wprowadzeniu Red Bulla w 1997 roku.Od tamtej pory rynek napojów energetycznych rozwija się bardzo szybko, co skupiło uwagę naukowców i lekarzy na potencjalnych skutkach ubocznych wynikających z nadmiernego spożycia tych napojów. W niektórych krajach, między innymi w Stanach Zjednoczonych, sprzedaż napojów energetycznych jest zakazana dla osób poniżej 21 lat.
Komentarze (0)