Urlop macierzyński - podstawowe informacje
Urlop macierzyński przysługuje pracownicy, która urodziła dziecko bez względu na rodzaj umowy o pracę, na podstawie której jest zatrudniona. Warto pamiętać, że urlop macierzyński przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Umowa zlecenie lub umowa o dzieło nie jest podstawą do złożenia wniosku o urlop macierzyński. Ponadto z prawa do urlopu macierzyńskiego nie może skorzystać osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale przebywająca na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym. Urlop macierzyński rozpoczyna się w dniu porodu, a pracownica nie musi składać wniosku o udzieleniu urlopu, jeśli dostarczy zaświadczenie ze szpitala pracodawcy. Konieczność złożenia wniosku o urlop macierzyński dotyczy jedynie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 6 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 8 tygodni w przypadku porodu mnogiego. W określonych przypadkach z urlopu macierzyńskiego może skorzystać również ojciec dziecka. Kodeks pracy przewiduje taką możliwość w sytuacji, gdy:
- pracownica rezygnuje z urlopu macierzyńskiego po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu, pozostałą część urlopu może wykorzystać ojciec dziecka,
- pracownica wymaga hospitalizacji i nie jest w stanie sprawować osobistej opieki nad dzieckiem,
- konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem ze względu na śmierć matki dziecka.
Urlop ojcowski - komu i w jakim wymiarze przysługuje?
Urlop ojcowski przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, niezależnym od uprawnień matki dziecka. Z urlopu ojcowskiego mogą skorzystać pracownicy, nawet w sytuacji gdy matka dziecka nie jest zatrudniona na umowę o pracę i nie przysługuje jej urlop macierzyński. Urlop ojcowski wynosi 14 dni i może być wykorzystany w całości lub w dwóch częściach, jednak nie krótszych niż siedem dni każdorazowo. Pracownik może wykorzystać urlop ojcowski do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia lub przed upływem 24 miesięcy od czasu uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka nie dłużej niż do ukończenia siódmego roku życia. Pracownikowi na urlopie ojcowskim przysługują takie same prawa jak pracownicy przebywającej na urlopie macierzyńskim. Pracownik jest chroniony przed rozwiązaniem umowy o pracę, może przerwać urlop ojcowski ze względu na hospitalizację dziecka.
Jak obliczyć ilość urlopu macierzyńskiego?
Wymiar urlopu macierzyńskiego zależy od ilości dzieci urodzonych podczas jednego porodu:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga dzieci,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga lub więcej dzieci.
OTC/12334/12/22
Źródła:
https://www.gov.pl/web/rodzina/urlop-macierzynski
https://www.gov.pl/web/rodzina/urlop-rodzicielski
