Według obowiązującego prawa, osoby, które uzyskały prawo jazdy przed 18 stycznia 2013 roku, będą zmuszone do jego wymiany. Obowiązek ten wynika z art. 124 ustawy o kierujących pojazdami. Wprost stwierdzono:
„Osoby posiadające prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. obowiązane są dokonać ich wymiany, na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy (...)”.
Wymiana będzie obowiązywała od 19 stycznia 2028 do 18 stycznia 2033 roku. Możliwe będzie jednak złożenie wniosku o wcześniejszą wymianę dokumentu, jeśli kierowca wyrazi taką wolę.
Sprawdzenie ważności prawa jazdy
Weryfikację daty ważności można przeprowadzić samodzielnie. Wystarczy spojrzeć na odwrotną stronę dokumentu — rubryka nr 11 zawiera datę ważności prawa jazdy. Dla wygody można także użyć aplikacji mObywatel, w której po przejściu do sekcji mPrawo jazdy zobaczymy datę ważności całego dokumentu oraz każdej z kategorii z osobna.
2025 – pierwszy ważny termin
Część kierowców musi przygotować się do wymiany dokumentu już w 2025 roku. Dotyczy to:
- osób, których dokument został wydany w 2013 roku i właśnie mija 15-letni termin jego ważności,
- kierowców posiadających dokumenty z krótszym okresem ważności ze względu na stan zdrowia (np. wada wzroku).
Jak stanowi ustawa w art. 13:
„Prawo jazdy AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T wydaje się na okres 15 lat (...).”
Dla kierowców kategorii C, C+E, D, D+E itd. przewidziano 5-letni okres ważności, uzależniony od orzeczeń lekarskich i psychologicznych.
Procedura wymiany prawa jazdy
Aby złożyć wniosek o wymianę dokumentu, potrzebne będą:
- formularz wniosku,
- aktualne zdjęcie,
- dowód tożsamości (lub paszport),
- dokument pobytowy (dla obcokrajowców),
- obecne prawo jazdy,
- zaświadczenie lekarskie (jeśli wymagane),
- potwierdzenie opłaty administracyjnej – 100 zł.
Dokumenty można złożyć w urzędzie miasta, dzielnicy (Warszawa) lub starostwie powiatu. Dopuszcza się również przesłanie ich pocztą.
Bezterminowe prawo jazdy — pozory nieśmiertelności
Choć dokumenty bezterminowe nie mają daty wygaśnięcia, również podlegają obowiązkowi wymiany. Co więcej — choć nie trzeba przedstawiać badań lekarskich, wielu kierowców straciło status bezterminowego dokumentu z powodu urzędniczych błędów.
Takie sytuacje mogą wystąpić np. podczas zmiany nazwiska lub adresu. Należy wtedy niezwłocznie zgłosić sprawę i domagać się przywrócenia poprzedniego statusu.
Nowelizacje przepisów — nowe powody utraty prawa jazdy
Ministerstwo Infrastruktury w czerwcu 2024 r. ogłosiło dwa istotne plany zmian:
- Odebranie prawa jazdy na 3 miesiące za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o ponad 50 km/h poza obszarem zabudowanym — ale tylko na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych.
- Zniesienie możliwości udziału w kursie reedukacyjnym, który pozwalał zredukować liczbę punktów karnych, w przypadku najpoważniejszych wykroczeń (np. wyprzedzania na przejściach dla pieszych czy na podwójnej ciągłej).
Punkty karne — limit to nie wszystko
Po przekroczeniu limitu punktów karnych kierowca może utracić prawo jazdy lub przejść testy sprawdzające. Wielu kierowców próbuje uciec od kary, odmawiając mandatu — ale ta strategia często przynosi odwrotny skutek.
Znaczenie kodów w prawie jazdy
Na każdym dokumencie mogą widnieć tzw. kody ograniczeń. Np. kod 106 oznacza zakaz prowadzenia samochodu osobowego (kategoria B), mimo posiadania prawa jazdy kategorii C, C1, D, D1. To efekt orzeczeń sądowych, które umożliwiają wykonywanie zawodu kierowcy, ale ograniczają poruszanie się mniejszymi pojazdami prywatnie.
Komentarze (0)