Banknot kolekcjonerski „Tysiąclecie koronacji Bolesława Chrobrego” zostanie wydany jako banknot o nominale 20 zł, przy czym jego wymiary wynoszą 170 × 85 mm. Nakład został ustalony na do 70 000 sztuk. Cena sprzedaży w sklepie internetowym Kolekcjoner oraz oddziałach NBP wynosi 160 zł.
Te parametry sprawiają, że wydanie plasuje się jako ekskluzywny produkt kolekcjonerski — wystarczająco dostępny, by zainteresować większą grupę numizmatyków, a jednocześnie dostatecznie limitowany, by zachować prestiż.
Projekt graficzny i zabezpieczenia — historia w detalu
Na stronie przedniej banknotu umieszczono wizerunek Bolesława Chrobrego według grafiki Rudolf Fryderyk Friedlein z około 1857 r., inspirowanej portretem autorstwa Marcello Bacciarelli. Obok centralnego portretu znajduje się ozdobny pasek zabezpieczający — w kolorach złotym i srebrnym — z grafiką fragmentu bordiury Drzwi Gnieźnieńskich oraz nominałem. W centralnym punkcie banknotu, jako jedno ze zabezpieczeń widocznych w świetle UV, umieszczono rok „1025”. W prawym dolnym rogu znajduje się element recto-verso, przedstawiający stylizowany fragment Włóczni z Nętna.
Na stronie odwrotnej — w układzie pionowym — zaprezentowano m.in.: trzy kwatery Drzwi Gnieźnieńskich, awers i rewers monety z czasów Bolesława Chrobrego („Princes Polonie”) oraz grot Włóczni św. Maurycego. Sceny z Drzwi Gnieźnieńskich oraz awers monety są widoczne w świetle UV. Ponadto zastosowano wycięte w papierze okienko w kształcie korony — wewnątrz którego widoczny jest złoty fragment paska zabezpieczającego ze strony przedniej. W przechodzącym świetle okienko przyjmuje kolor niebieski. W papierze banknotu zastosowano również znak wodny przedstawiający fragment bordiury Drzwi Gnieźnieńskich oraz oznaczenie roku koronacji. Mikroteksty na stronie przedniej i odwrotnej zawierają epitafium z sarkofagu króla:
„Inclyte dux tibi laus strenue Boleslae / Przesławny wodzu, chwała tobie, dzielny Bolesławie”.
Każdy z tych elementów świadczy o wysokim poziomie zabezpieczeń — banknot nie tylko pełni funkcję estetyczną, ale również angażuje zaawansowane technologie numizmatyczne.
Dlaczego ten moment? — znaczenie koronacji w 1025 roku
Koronacja Bolesława Chrobrego w 1025 r. należy do najdonioślejszych wydarzeń tej epoki i miała fundamentalne znaczenie dla kształtującego się państwa polskiego. Dzięki jego działalności w 1000 r. utworzono Arcybiskupstwo Gnieźnieńskie — co oznaczało nie tylko religijną autonomię, lecz i polityczne wzmocnienie państwa. Warto podkreślić, iż sam akt koronacji był możliwy dzięki decyzjom władcy — m.in. objęciu opieką misji biskupa praskiego Wojciech Sławnikowic (później św. Wojciech) do pogańskich Prus, a następnie wykupieniu jego ciała za złoto równe jego wadze, zgodnie z legendą. Kluczową rolę odegrał także sojusz, a nawet przyjaźń łącząca Bolesława z cesarzem Otton III, które utorowały drogę do koronacji króla.
Około 1000 r. Bolesław nakazał wybicie denara „Princes Polonie”, na którym po raz pierwszy pojawiła się łacińska nazwa kraju — manifestując tym samym istnienie organizmu politycznego równego znaczeniem innym państwom ugruntowanego chrześcijaństwa. Postępy chrystianizacji, związane z ustanowieniem arcybiskupstwa, stanowiły też ochronę mieszkańców przed ich sprzedażą jako niewolników.
Wygrane przez Bolesława Chrobrego ciężkie i długie wojny z władcą Niemiec Henryk II ukształtowały rodzącą się wspólnotę polską, dając jej świadomość zwycięstwa i etos zwycięzców — co miało ogromne znaczenie w kolejnych stuleciach. Uwieńczeniem jego panowania stała się koronacja, która przyniosła wspólnocie przekonanie: jesteśmy równi przodującym europejskim narodom chrześcijańskim. Przez pokolenia pamięć o tym wydarzeniu umacniała morale Polaków, a w czasach rozbiorów i okupacji podtrzymywała idee niepodległości i podmiotowości.
Dlaczego banknot teraz? — nowoczesny wymiar upamiętnienia
Emisja banknotu kolekcjonerskiego z okazji tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego ma sens nie tylko jako numizmatyczny produkt. To także symboliczne przypomnienie o korzeniach polskiej państwowości i jej niezależności. W czasach, gdy tożsamość narodowa i pamięć historyczna nabierają nowego znaczenia, takie wydanie ma podwójny wymiar — łącząc walory artystyczne, techniczne i edukacyjne.
Warto zauważyć, że wcześniejsze wydania monet kolekcjonerskich poświęcone temu wydarzeniu już miały miejsce — choć w przypadku banknotu skala jest znacznie większa, co zwiększa zainteresowanie kolekcjonerów i mediów.
Komentarze (0)