Zrównoważona gospodarka odpadami stanowi jeden z ważniejszych elementów zrównoważonego rozwoju, którego główne postulaty dotyczą zmniejszenia negatywnego wpływu działalności człowieka na klimat i środowisko oraz bardziej wydajnego wykorzystania zasobów naturalnych. Gospodarka odpadami zgodnie z ideami zrównoważonego rozwoju zmierzać ma do tego, by to, co bezużyteczne uczynić ponownie przydatnym – w odpadach dostrzec wartość, a recykling wykorzystać do odzyskania surowców aby zredukować ilość śmieci, ograniczyć straty środowiskowe oraz zahamować eksploatację złóż naturalnych. Na czym w praktyce polega zrównoważona gospodarka odpadami?
Utylizacja i recykling odpadów zgodny z zasadami ochrony środowiska
Jedną z najbardziej spopularyzowanych metod ograniczania ilości odpadów jest recykling, a powszechnym sposobem neutralizacji ich szkodliwego działania na środowisko – utylizacja. Ponowne zagospodarowanie odpadów przemysłowych i komunalnych na drodze ich przetworzenia pozwala wprowadzić do obiegu ogromne ilości surowców wtórnych, które z powodzeniem zastępują w produkcji nowych dóbr surowce pierwotne. Te ostatnie możemy dzięki temu zaoszczędzić, a jest to tym bardziej ważne, że wiele złóż naturalnych wyczerpuje się albo korzystanie z nich wiąże się z powstaniem szkód środowiskowych czy dużym nakładem energii i środków, również finansowych. Eksperci firmy zajmującej się zarządzaniem odpadami - Stena Recycling informują na przykład, że uzyskanie 1 grama złota (tyle mniej więcej zawiera tona złotonośnej rudy) wymaga usunięcia aż 2 ton skał, a cały proces jest skomplikowany, czasochłonny, kosztowny i ma negatywny wpływ na środowisko. Tymczasem taką samą ilość surowca Stena Recycling odzyskuje, przetwarzając 5 komputerów! To pokazuje, jak ogromne korzyści oferuje recykling odpadów, zwłaszcza gdy zaangażowani są w jego przebieg profesjonaliści dysponujący potężnym doświadczeniem, zaawansowaną technologią i zapleczem naukowym. Specjaliści Stena Recycling podkreślają jednak, że segregacja odpadów i recykling to nie wszystko, a na odpady trzeba patrzeć w szerszym kontekście, co ilustruje, kluczowa dla koncepcji zrównoważonego rozwoju, zasada 5R.
Zasada 5R, a racjonalna i zrównoważona gospodarka odpadami
Recycle, reduce, reuse, recover, renew to elementy współtworzące zasadę 5R. Zasada 5R stanowi nie tylko fundament zrównoważonej gospodarki odpadami, ale także zrównoważonej produkcji i konsumpcji. W dziedzinie zarządzania odpadami coraz powszechniejsze stają się rozwiązania zgodne z postulatem reuse, czyli ponownym wykorzystaniem posiadanych już produktów. W tym wypadku znów działalność Stena Recycling może posłużyć za wzór dobrych praktyk w tym zakresie. W jednym ze swoich oddziałów, we Wschowie, firma Stena Recycling zajmuje się recyklingiem elektroniki, któremu towarzyszy ponowne użycie sprawnych części pozyskanych z elektroodpadów do produkcji nowych urządzeń. Zasada recover (odzyskuj) polega między innymi na odzysku energii z odpadów np. poprzez wykorzystanie biomasy do produkcji paliw czy poprzez spalanie odpadów niezdatnych do innych form recyklingu. Zgodnie z zasadą reduce (redukuj) gospodarka odpadami zmierzać powinna nie tylko do ograniczenia ich ilości, ale także do zmniejszania poziomu energii potrzebnej np. do przetworzenia śmieci, czy redukcji emisji dwutlenku węgla poprzez optymalizację rozwiązań z zakresu transportu odpadów. Renew (odnawiaj) mówi z kolei o konieczności odnawiania zasobów.
