Bełchatów ma szansę się przygotować
Transformacja energetyczna, przed którą stoi region, jest faktem. To część rewolucji technologicznej, która już dzieje się na naszych oczach. Prędzej czy później Elektrownia Bełchatów, podobnie jak wiele innych elektrowni spalających węgiel, zacznie wygaszać swoją działalność. Niezależnie od tego, czy stanie się to w 2030 czy w 2035 roku, już teraz region musi się dobrze przygotować do tego wydarzenia. Potrzebna jest wizja na to, w jakim kierunku rozwijać się “po węglu”, jak stworzyć nowe miejsca pracy, jak dać mieszkańcom szansę na dobre życie. Na odpowiednio przygotowany i skonsultowany społecznie plan odejścia regionu od węgla przewidziane jest wsparcie z Unii Europejskiej, m.in. z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Już teraz jest czas na działanie, żeby sięgnąć po te środki!
Sprawiedliwa transformacja, czyli co?
Zaprzestanie wydobycia i spalania węgla w regionie nie musi skończyć się długimi kolejkami do urzędów pracy, wręcz przeciwnie: ta zmiana jest szansą na nowe miejsca pracy i pomoc w zdobyciu nowych kwalifikacji przez pracowników dotychczas związanych z górnictwem i energetyką opartą na węglu. Bo sprawiedliwa transformacja to taka, która nikogo nie zostawia z tyłu. Nieuniknione przejście z gospodarki opartej na węglu w gospodarkę nowych przemysłów i usług, może odbyć się z korzyścią dla mieszkańców. Eksperci think tanku Instrat policzyli na przykład, że w zielonych inwestycjach może powstać w regionie nawet sześć razy więcej miejsc pracy, niż jest ich obecnie w górnictwie i spalaniu węgla brunatnego w Elektrowni Bełchatów. Na to potrzeba rzecz jasna środków, ale wsparcie na sprawiedliwą transformację jest w zasięgu ręki, a warunkiem jest odejście od węgla. To, jak sprawiedliwa transformacja będzie wyglądać, zależy w dużej mierze od regionów i ich mieszkańców, od tego jakie pomysły na funkcjonowanie i rozwój „po węglu” stworzą.
Pieniądze – ile i na co?
Województwo łódzkie może liczyć nawet na 45 mld zł z różnych programów Unii Europejskiej (w tym z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji) na “przebranżowienie” regionu. Pieniądze, które Bełchatów może otrzymać na realizację sprawiedliwej transformacji, zostaną przeznaczone m.in. na stworzenie nowych, neutralnych dla klimatu gałęzi gospodarki oraz zapewnienie w nich miejsc pracy dla tych, którzy utracili zatrudnienie wraz z zamknięciem kopalni czy elektrowni. Wysokość tych środków nie jest jeszcze przesądzona. Niedawno w mediach pojawiły się informacje o tym, że np. z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji Łódzkie otrzyma zaledwie 340 mln euro, jednak to na razie tylko wstępna propozycja Ministerstwa Funduszy i podstawa do negocjacji z Komisją Europejską. Kluczowe dla Komisji będą właśnie Terytorialne Plany Sprawiedliwej Transformacji, a szansa na stworzenie dobrego planu dla województwa łódzkiego wciąż istnieje.
Mieszkańcy wchodzą do gry!
Bełchatów musi jak najszybciej przedstawić korzystny dla regionu, ludzi i środowiska plan transformacji. Tym bardziej, że pomysły na to, w jakim kierunku się rozwijać, mają już inne “węglowe” regiony, jak Śląsk, Wielkopolska Wschodnia czy Wałbrzych. To czas na ruch mieszkańców, ponieważ sprawiedliwa transformacja musi się odbywać z udziałem lokalnych społeczności, których dotyczy. Pod koniec ubiegłego roku zakończył się etap zgłaszania przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Wniesione uwagi i propozycje są teraz rozpatrywane i poddawane analizie. Uwzględnione zostaną w kolejnym etapie opracowywania planu, który zostanie poddany konsultacjom społecznym. Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego zapowiada na luty i marzec tego roku. Konsultacje te będą jawne i ogólnodostępne, dlatego ci, którzy chcą się zaangażować w tworzenie przyszłości regionu bełchatowskiego, mogą i powinni wziąć w nich udział.
Nic o nas bez nas – bądź częścią zmiany
Jak to zrobić? Najprościej: wnosząc uwagi do projektu. Jak i kiedy? Terminy konsultacji, jak i sposób udziału w nich ustali Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego i poinformuje o tym na stronie www.strategia.lodzkie.pl. Warto wiedzieć, że proces tworzenia planu podlega pod Departament Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego, w tym w szczególności pod Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego, w którym można zasięgnąć informacji na temat aktualnego stanu prac nad projektem. W zadaniu tym Urząd Marszałkowski wspierają ponadto: Starostwo Powiatu Bełchatowskiego, Prezydent Miasta Bełchatów oraz wójtowie poszczególnych gmin powiatu bełchatowskiego. Na stronach tych podmiotów także powinny ukazywać się informacje dotyczące aktualnego postępu prac nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji, a one same powinny udzielać szczegółowych informacji mieszkańcom regionu.
Jeśli chcesz mieć wpływ na swoją przyszłość, interesuj się tym, jaki jest plan na Bełchatów. Sprawdzaj, pytaj, decyduj.
