O miejsce w lokalnym samorządzie może ubiegać się każdy Polak lub obywatel Unii Europejskiej. Trzeba jednak spełnić wymóg wiekowy - kandydat najpóźniej w dniu głosowanie musi mieć ukończony 18 rok życia. Ponadto jego nazwisko musi znajdować się w odpowiednim rejestrze wyborców. Co ważne, również miejsce zamieszkania ma znaczenie. Osoba ubiegająca się o miejsce w samorządzie musi na stałe mieszkać w miejscu, w którym zamierza ubiegać się o mandat radnego (odpowiednio w gminie, mieście, powiecie lub województwie).
Kto zatem nie może ubiegać się o mandat radnego? Są to:
- osoby pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
- pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
- ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu;
- skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- wobec których wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzającego utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów;
Prócz zmian w samorządach roszady nastąpią także na stanowiskach wójtów, burmistrzów i prezydentów. W związku z nowelizacją Kodeksu Wyborczego zaktualizowano również poradnik dla kandydatów na włodarzy. Jakie kryteria trzeba spełnić, żeby móc kandydować?
Kandydatem na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta może być:
- obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat i jest wpisany do stałego rejestru wyborców w jednej z gmin na obszarze Polski.
- osoba wchodząca w skład komitetu wyborczego może kandydować na wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Natomiast na stanowisko włodarza nie mogą ubiegać się osoby:
- pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
- pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
- ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu;
- skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.