Dzień Wolności i Praw Obywatelskich upamiętnia pierwsze po II wojnie światowej wolne wybory parlamentarne: częściowo wolne do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Wybory 4 czerwca 1989, to klęska komuny i początek rozkładu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wybory odbyły się zgodnie z kontraktem zawartym pomiędzy opozycją i władzą przy okrągłym stole.
Pierwsza tura wyborów z 4 czerwca 1989 r. przyniosła zwycięstwo kandydatów Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Strona opozycyjna zdobyła 160 na 161 możliwych do zdobycia mandatów poselskich oraz 92 ze wszystkich stu mandatów senatorskich. Jedynie dwóch kandydatów z tzw. listy krajowej (35 osób z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i jej koalicjantów: Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego oraz Stronnictwa Demokratycznego) uzyskało wymagane poparcie, czyli ponad 50 proc. ważnych głosów.
Polacy zagłosowali z zmianą ustroju. Strona opozycyjna nie sięgnęła jednak po władzę. Honorowała kontrakt zawarty przy okrągłym stole. Sukces był tak duży, że obawiano się unieważnienia głosowania i wyboru przez komunistów rozwiązania siłowego.
Demokratyczne przemiany nastąpiły dopiero jesienią 1989 roku, gdy powstał rząd pierwszego niekomunistycznego premiera Tadeusza Mazowieckiego. Przetrwał do listopada 1990 roku. W styczniu 1990 roku nastąpiło samorozwiązanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Natomiast pierwsze w pełni wolne wybory parlamentarne w III Rzeczpospolitej odbyły się dopiero 27 października 1991 r.
Wybory 4 czerwca 1989 roku w Piotrkowie i Bełchatowie
4 czerwca w 1989 roku w wyborach do Sejmu z czteromandatowego okręgu numer 73 Piotrków Trybunalski wystartowało 24 kandydatów, w okręgu bełchatowskim nr 74 o trzy mandaty ubiegało się 21 osób. Mandat poselski wywalczyła kandydatka „Solidarności” Teresa Zalewska, pracownik Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim.Senatorami z województwa piotrkowskiego wybrani zostali Tadeusz Zaskórski i Grzegorz Białkowski, obaj z OKW "Solidarność".
Posłami na Sejm z okręgu piotrkowskiego zostali:
Henryk Komar PZPRAnna Teresa Dudkiewicz PZPR
Andrzej Marek Zawiślak OKW "Solidarność"
Teresa Zalewska OKW "Solidarność"
Andrzej Bondarewski Stronnictwo Demokratyczne
Z okręgu nr 74 Bełchatów wybrani zostali:
Ryszard Szwed PZPRStanisław Jasiński Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Ryszard Brzuzy OKW "Solidarność"
Okręg wyborczy nr 73 do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1989–1991) obejmował Piotrków Trybunalski oraz gminy Aleksandrów, Będków, Białaczów, Czarnocin, Czerniewice, Fałków, Inowłódz, Koluszki, Lubochnia, Łęki Szlacheckie, Mniszków, Moszczenica, Opoczno, Paradyż, Poświętne, Przedbórz, Ręczno, Rokiciny, Rzeczyca, Sławno, Sulejów, Tomaszów Mazowiecki, Tomaszów Mazowiecki (gmina wiejska), Ujazd, Wolbórz, Żarnów i Żelechlinek. Siedzibą okręgowej komisji wyborczej był Piotrków Trybunalski.
Okręg wyborczy nr 74 do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1989–1991) obejmował Bełchatów oraz gminy Bełchatów (gmina wiejska), Dłutów, Dobryszyce, Drużbice, Gomunice, Gorzkowice, Grabica, Kamieńsk, Kleszczów, Kluczewsko, Kluki, Kobiele Wielkie, Kodrąb, Lgota Wielka, Ładzice, Masłowice, Radomsko, Radomsko (gmina wiejska), Rozprza, Rząśnia, Sulmierzyce, Szczerców, Tuszyn, Wielgomłyny, Wola Krzysztoporska i Zelów. Siedzibą okręgowej komisji wyborczej był Bełchatów.
Materiały archiwalne pochodzą z zasobu Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim ze Zbioru plakatów i druków ulotnych.
Komentarze (0)