Rocznica wyzwolenia Piotrkowa Trybunalskiego spod okupacji niemieckiej przypada 18 stycznia. To dzień, w którym w 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do miasta. Piotrków został zajęty przez wojsko radzieckie nad ranem w czwartek, 18 stycznia 1945, po ataku prowadzonym z trzech stron. Po południu tego dnia, miasto było już wolne od niemieckich oddziałów.
15 stycznia 1945 roku wojska radzieckie przekroczyły Pilicę. W Piotrkowie znajdował się wtedy silny niemiecki garnizon. W mieście stacjonowało kilka tysięcy żołnierzy, a Piotrków był ważnym węzłem drogowym i kolejowym. Dlatego Niemcy otoczyli miasto kręgiem umocnień polowych złożonych z paru linii rowów strzeleckich. Zakładano też pola minowe.
Piotrków Trybunalski pełnił ważną rolę w niemieckim systemie obronnym, osłaniając od południowego wschodu Łódź. Załoga niemiecka miasta składała się z pododdziałów niemieckich 97 Dywizji Piechoty, Dywizji Grenadierów Pancernych „Brandenburg”, pułku piechoty SS „Ostland”, 19 Dywizji Pancernej, 10 Dywizji Grenadierów Pancernych oraz 174 Dywizji Piechoty.
Piotrków miał bronić się uporczywie. Niemcy zakładali obronę okrężną, przyjmując tym samym znaczne zniszczenia zabudowy. W bezpośrednim sąsiedztwie miasta budowana była od połowy 1944 r. wielkimi nakładami sił i środków obronna „Linia Pilicy”, na którą składało się szereg żelbetonowych bunkrów i schronów.
Wyzwolenie Piotrkowa
Oddziały Armii Czerwonej ruszyły w kierunku Piotrkowa w nocy z 16 na 17 stycznia 1945 r. Do miasta zbliżała się radziecka 52 brygada pancerna pod dowództwem ppłk. Ludwika Kurista. Wieczorem 17 stycznia oddziały radzieckie przypuściły pierwszy szturm na Piotrków. Do drugiego szturmu doszło po północy. Atak prowadzony był z trzech stron. Nad ranem 18 stycznia 1945 r. miasto było już niemal w całości w rękach Rosjan. Ostatnie niemieckie punkty oporu padły we wczesnych godzinach popołudniowych.Czołgi zostały przeprowadzone przez niemieckie umocnienia i pola minowe przez czterech robotników rolnych. Mieczysław Gruchała, Andrzej Gawora, Władysława Żuber i Jan Adamski zgłosili się na przewodników.
Pancerny batalion podzielony został na trzy kolumny. Jedna ruszyła w lewo, ominęła Las Bujnowski, wsie Kargał Las i Rokszyce, aby wejść do miasta od zachodniej strony. Druga kolumna ruszyła w prawo, żeby uderzyć od strony Zalesic. Natomiast trzecia miała za zadanie związać w walce środek niemieckiej obrony. Za torami kolei warszawsko-wiedeńskiej skręciła w lewo i ruszyła w ulicę Przemysłową. Piotrków został okrążony. Przed wkroczeniem do miasta przeprowadzono 5-minutowy ostrzał ze wschodu, południa i zachodu.
Defilada w Piotrkowie
W pierwszych tygodniach od wyzwolenia na ulicach Piotrkowa pojawiło się również Wojsko Polskie. 11 lutego 1945 r. odbyły się uroczystości powitana polskiej 9 Dywizji Piechoty, w trakcie których gen. Nałęcz-Gołębicki wygłosił okolicznościowe przemówienie i złożył kwiaty na grobie nieznanego żołnierza. 24 lutego miasto gościło ówczesnego Naczelnego Dowódcę Wojska Polskiego gen. Michała Rolę-Żymierskiego.Piotrków Trybunalski ucierpiał od zniszczeń wojennych. Dane dla Piotrkowa Trybunalskiego pochodzące z końca maja 1945 r. szacowały sumę zniszczeń wojennych obiektów miejskich na ponad 90 tys. zł, zaś straty poniesione przez ludność Piotrkowa na kwotę blisko 250 tys. zł. Przestój produkcyjny odnotowały wszystkie instytucje gospodarcze – od największych zakładów produkcyjnych (hut szkła) po gazownię, elektrownię oraz inne podmioty.
Komentarze (0)